Πληροφορίες για τα Κραμπόν

30/10/2023

από Nikos Mitsakis

Η ορειβασία σε βουνό με χιόνια χωρίς κραμπόν είναι γενικά αδύνατη. Τα κραμπόν είναι μεταλλικά πλαίσια με 10 κάθετες (προς τα κάτω) μύτες και συνήθως 2 παράλληλες προς τα εμπρός. Τα κραμπόν προσαρμόζονται στη σόλα της μπότας και χρησιμεύουν για την προώθηση στο σκληρό χιόνι ή τον πάγο. Τα πρώτα αυθεντικά σφυρήλατα κραμπόν, αντικαταστάθηκαν από μοντέρνα βιομηχανικής παραγωγής εξαρτήματα με έμφαση στην ακαμψία, τη μείωση του βάρους και τη μέγιστη απόδοση. Τα κραμπόν κυκλοφορούν σε τρεις τύπους:

1. Πεζοπορικά Κραμπόν

Τα κλασικά πεζοπορικά κραμπόν, είναι συνήθως αρθρωτά, με 2 ή 3 αρθρώσεις. Αποτελούν μια ελαφριά και συμβιβαστική λύση που παρέχει ικανοποιητική απόδοση σε όλους τους τύπους χαμηλής κλίσης του χιονιού. Τα απλά πεζοπορικά κραμπόν δεν είναι απαραίτητο να έχουν μπροστινές μύτες. Κατασκευάζονται από ειδικά κράματα χάλυβα και είναι μέσης αντοχής. Λόγω μικρού βάρους πολλοί τα προτιμούν και στο ορειβατικό σκι. Υπάρχουν και κραμπόν από αλουμίνιο μόνο για ειδικές περιπτώσεις.

2. Γενικής Χρήσης

Τα κραμπόν γενικής χρήσης προορίζονται για αναρρίχηση πάγου, διάσχιση παγετώνα, αναρρίχηση βράχου και παγοαναρρίχηση μικρής έκτασης, είναι κατασκευασμένα για άκαμπτες ή σχεδόν άκαμπτες μπότες, συνήθως με οριζόντιες μπροστινές μύτες και είναι ιδανικά για μεγάλες δύσκολες αναρριχήσεις στον αλπικό πάγο αλλά και για ορεινή πεζοπορία σε σκληρό χιόνι ή παγετώνα. Κατασκευάζονται από ειδικά κράματα χάλυβα.

3. Τεχνικά Κραμπόν

Πρόκειται για ειδικά κραμπόν κυρίως για σκληρή παγοαναρρίχηση και χρήση σε μικτό πεδίο. Έχουν οδοντωτές, κάθετες μπροστινές μύτες, ενός ή δύο σημείων (mono point, multi point) και προσφέρουν ευκολία ρυθμίσεων στη μύτη και στη φτέρνα. Είναι κατασκευασμένα από ειδικά κράματα χάλυβα, είναι πιο βαριά από αυτά της γενικής χρήσης και παρουσιάζουν ιδιαίτερη αντοχή στο χρόνο. Στα τεχνικά κραμπόν οι μπροστινές μύτες μπορεί να είναι οριζόντιες ή κάθετες και ελαφρά επικλινείς ή κυρτές. Οι κυρτές εκμεταλλευόμενες την καμπυλόγραμμη κίνηση του ποδιού, επιτυγχάνουν καλύτερη διείσδυση στον πάγο. Συχνά υποστηρίζονται από δύο ακόμα σχετικά μπροστινές διαγώνιες μύτες προσφέροντας σταθερότητα.

Προσαρμογή στη μπότα

Το κραμπόν πρέπει να εφαρμόζει πολύ καλά πάνω στην μπότα. Ένα κραμπόν είναι σωστά ρυθμισμένο πάνω στην μπότα, όταν μπορεί να στέκεται χωρίς να έχουν δεθεί οι ιμάντες.

Η απόσταση της άκρης της σχάρας του κραμπόν από το πίσω μέρος του τακουνιού δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 5-10mm, όταν αυτό είναι τοποθετημένο. Αντίθετα οι υποδοχές του κραμπόν δεν πρέπει να προεξέχουν προς τα εμπρός. Για το λόγο αυτό κατά την αγορά του κραμπόν θα πρέπει να ελέγχεται επιτόπου η προσαρμογή του στη μπότα. Ανάλογα με τον τρόπο δεσίματος στη μπότα τα κραμπόν διαχωρίζονται σε:

δετά

Τα δετά, ενδείκνυνται για πολύ εύκαμπτες μπότες (χαμηλού βουνού) και για μπότες που δεν είναι εντελώς άκαμπτες ή για σχεδόν άκαμπτες που έχουν μαλακώσει. Το μειονέκτημά τους είναι πως σε μικτές διαδρομές πάγου – βράχου είναι χρονοβόρο το αναγκαίο “βγάλε – βάλε” έχουν όμως το πλεονέκτημα ότι προσαρμόζονται σε όλα τα είδη μπότας.

μικτά (semi fast)

Τα μικτού δεσίματος έχουν το ίδιο σύστημα πρόσδεσης στο πίσω μέρος της μπότας με αυτό των fast, αλλά μπροστά έχουν ένα έξυπνο σύστημα πρόσδεσης με πλαστικά στελέχη και ιμάντες. Γι’ αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μεγαλύτερο εύρος αρβυλών. Ο χρόνος τοποθέτησής τους στη μπότα είναι το ίδιο γρήγορος με αυτών των fast κραμπόν.

fast

Τα fast κραμπόν όπως φαίνεται και από το όνομά τους μπαίνουν και βγαίνουν γρήγορα χάρη στο μηχανισμό που διαθέτουν και αποτελείται από μία μπάρα στο μπροστινό μέρος ή οποία πιάνει στην ειδική εγκοπή που έχουν γι’ αυτό τον λόγο οι μπότες και από ένα κλιπ, παρόμοιο με αυτόν που έχουν οι δέστρες των σκι, το οποίο πιάνει σε άλλη εγκοπή στο πίσω μέρος της μπότας. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και ρύθμιση ώστε τα κραμπόν να προσαρμόζουν άριστα πάνω στη μπότα, ιδίως όταν αυτή είναι παγωμένη. Για καλύτερο δέσιμο, αλλά και για τυχόν απώλεια εάν τα κραμπόν ξεκουμπώσουν, υπάρχει και ένας ιμάντας στο κλιπ που δένει γύρω από τον αστράγαλο. Τα fast κραμπόν ενδείκνυνται μόνο για άκαμπτες μπότες υψηλού και υπερυψηλού βουνου.

Αντιστουμπωτικά

Τα αντιστουμπωτικά λάστιχα έχουν σχήμα σόλας, προσαρμόζονται κάτω από το κραμπόν και δεν επιτρέπουν στο μαλακό υγρό χιόνι να κολλάει σε αυτά κατά το βάδισμα. Και εδώ υπάρχει μεγάλη εξειδίκευση, υπάρχουν τα απλά επίπεδα αντιστουμπωτικά και τα θολώτά. Τα τελευταία έχουν μάλλον καλύτερη απόδοση.